ಮತ್ತೆ ಬಂದಿದೆ ಆಷಾಢ ಮಾಸ…

ಕರಾವಳಿಯ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ, ಆಷಾಢ ತಿಂಗಳನ್ನು ‘ಆಟಿ’ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಆಟಿ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಮನೆಮನೆಗೆ ‘ಆಟಿ ಕಳೆಂಜ’ ಬರುತ್ತಾನೆ. ಆಟಿ ಕಳೆಂಜ ತುಳು ನಾಡಿನ ಜನಪದ ಕುಣಿತಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ಕಳೆಂಜ ದುಷ್ಟ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ದೂರವಾಗಿಸುವ ದೈವಶಕ್ತಿ ಎಂದರ್ಥವೂ ಇದೆ. ಸಂಬಂಧಿತ ಕಲೆಯನ್ನು ಬಲ್ಲ ಜನಾಂಗದವರು ಇದನ್ನು ಶ್ರದ್ಧಾಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಚಿಕ್ಕ ಬಾಲಕನೊಬ್ಬನಿಗೆ ಕಳೆಂಜ ವೇಷ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ. ಮುಖಕ್ಕೆ ಢಾಳಾಗಿ ಬಣ್ಣ, ತಲೆಗೆ ಅಡಕೆ ಹಾಳೆಯ ಟೊಪ್ಪಿ, ಸೊಂಟಕ್ಕೆ ತೆಂಗಿನ ಗರಿಯಿಂದ ಮಾಡಿದ ಸ್ಕರ್ಟ್ ನಂತಹ ಉಡುಗೆ, ಕೈಗೊಂದು ತಾಳೆಗರಿಯ ಛತ್ರಿ, ಕಾಲಿಗೆ ಗೆಜ್ಜೆ (ಇದನ್ನು ಗಗ್ಗರ ಅನ್ನುತ್ತಾರೆ). ಹೀಗೆ ಕಳೆಂಜನ ಅಲಂಕಾರವಿರುತ್ತದೆ. ಕಳೆಂಜ ಮನೆಗೆ ಬರುವಾಗ ಹಿರಿಯವರೊಬ್ಬರು ಜತೆಯಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ. ಕಳೆಂಜ ಮನೆಯಂಗಳದಲ್ಲಿ ಕುಣಿಯುವಾಗ ಇವರು ಹಿಮ್ಮೇಳದಲ್ಲಿ ‘ತೆಂಬರೆ’-ಯನ್ನು (ಚಿಕ್ಕ ಮದ್ದಳೆಯನ್ನು ಹೋಲುವ ಚರ್ಮ ವಾದ್ಯ) ನುಡಿಸುತ್ತಾ ಜಾನಪದ ಪಾಡ್ದನವನ್ನು ಹಾಡುತ್ತಾರೆ. ಮನೆಗೆ ಆಟಿ ಕಳೆಂಜ ಬಂದರೆ ಶುಭ ಎಂದು ನಂಬಿಕೆ. ಮನೆಯವರು ಕಳೆಂಜನಿಗೆ, ಅಕ್ಕಿ, ಬೆಲ್ಲ, ಕಾಯಿ ಮತ್ತು ದುಡ್ಡು ಕೊಡುತ್ತಾರೆ.

ಆಟಿ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ‘ಚೆನ್ನೆಮಣೆ’ ಅಥವಾ ಅಳಗುಳಿಮಣೆ ಆಟ ಆಡುತ್ತಾರೆ. ಇದೊಂದು ರಂಜನೀಯ ಆಟ. ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದ ಮಂಜೊಟ್ಟಿ ಬೀಜ ಅಥವಾ ಹುಣಸೇ ಬೀಜವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾ ಆಡುವ ಈ ಗ್ರಾಮೀಣ ಆಟ ಈಗ ಮರೆಯಾಗುತ್ತಿದೆಯಾದರೂ ಆಟಿ ತಿಂಗಳು ಅದನ್ನು ಜ್ಞಾಪಿಸುತ್ತದೆ. ನಾನು ‘ಆಟಿ ಕಳೆಂಜ’ ನನ್ನು ನೋಡಿ ಎಷ್ಟೊ ವರ್ಷಗಳಾದುವು. ಹಾಗೆಯೇ ಚೆನ್ನೆಮಣೆ ಆಟ ಬಾಲ್ಯದ ನೆನಪು. ಇವು ಈಗಲೂ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಇರಬಹುದು. ಹಳೆಯ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಒಮ್ಮೆಯಾದರೂ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೆ ಇಂತಹ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮರೆತುಹೋಗುವುದರಲ್ಲಿ ಸಂಶಯವಿಲ್ಲ.

(ಚಿತ್ರಕೃಪೆ : ಅಂತರ್ಜಾಲ)